2015, Cilt 31, Sayı 2, Sayfa(lar) 087-094
Ankara ili merkez ilçelerindeki sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi
Mehmet Ferit Can
Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Anabilim Dalı, 31600, Hatay, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Ankara, besi, ekonomik, maliyet, karlılık
Görüntülenme Sayısı:2227 - İndirilme Sayısı: 1559

Amaç: Bu çalışmanın amaçları, Ankara ilinde farklı ölçeklere göre sınıflandırılmış sığır besi işletmelerinde (SBİ) maliyet unsurlarının oransal dağılımının incelenmesi ve bu işletmelerdeki karlılık oranları ve kısmi verimliliklerinin belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 38 SBİ ile ilgili 2010 yılına ait teknik ve ekonomik veriler bir anket yardımıyla temin edildi.

Bulgular: Besi süresi, günlük canlı ağırlık artışı, 1 kg canlı ağırlık artışı için kuru madde cinsinden tüketilen yem miktarı ve kapasite kullanım oranı (KKO) sırasıyla 208 gün, 1049 g/baş, 9.35 kg ve %65 olarak hesaplandı. Besi materyali giderleri, yem maliyetleri, işçilik giderleri, veteriner sağlık harcamaları, pazarlama giderleri, amortismanlar, bakım–onarım giderleri ve diğer giderlerin toplam maliyetler içindeki payları sırasıyla %62.87, %23.53, %4.58, %1.80, %1.39, %1.09, %0.83 ve %3.91 olarak bulundu. SBİ arasında ölçekler itibariyle KKO (P<0.01), işçilik (P<0.05) ve pazarlama giderleri (P<0.05) açısından anlamlı farklılıklar belirlendi. Ortalama mali rantabilite, ekonomik rantabilite, rantabilite faktörü, işçilik kısmi verimliliği ve yem kısmi verimliliği sırasıyla %15.30, %14.41, %11.88, 31.24 kg/ gün karkas ve 0.109 kg karkas olarak hesaplandı.

Öneri: İşletmelerde 1 kg canlı ağırlık artışı için kuru madde cinsinden tüketilen yem miktarı azaltılmalı ve karlılığı artırabilmek için özellikle küçük ölçekli SBİ'lerde KKO artırılmalıdır.