2016, Cilt 32, Sayı 4, Sayfa(lar) 278-284
Türkiye'ye 2015 yılında sperması ithal edilen boğalardaki kalıtsal kusurlar
Şeref İnal, Mustafa Çam
Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Boğa sperması, kalıtsal kusurlar, genetik kirlilik
Görüntülenme Sayısı:2306 - İndirilme Sayısı: 2908

Amaç: Bu çalışmada, 2015 yılında Türkiye’ye donmuş sperması ithal edilen boğalardaki kalıtsal kusurların araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kaynak olarak, donmuş sperma üretimi ve ticareti yapan çeşitli firmaların web sayfaları, boğa katalogları ve bu uluslararası şirketlerin ve ülkelerin boğa veri bankaları kullanıldı.

Bulgular: İncelemeler sonucunda, 2015 yılında ithal edilen toplam 641 boğaya ait 4.566.553 payet spermanın 173 boğaya ait 1.334.827 (%29.23) payetinde en az bir kalıtsal kusur olduğu tespit edildi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın “Sperma, ovum ve embriyo ithalatında uyulması gereken usul ve esaslar” hakkındaki talimatı gereğince Türkiye’ye girmesine izin verilmeyen bazı haplotiplerin ithal edilen spermalarda bulunduğu belirlendi. Ayrıca, insan sağlığını tehdit eden Beta kazein A1 geninin ithal edilen boğaların en az %14’ünde kesin olarak bulunduğu tespit edildi. Boğaların yaklaşık yarısının kalıtsal yapısı hakkında bilgi elde edilemedi.

Öneri: Yetkililerin, sperma ithalatında uyulması gereken usul ve esaslar hakkındaki talimatında yer alan kalıtsal kusurlar listesini tekrar gözden geçirmeleri, özellikle Simental ırkı boğalarda görülen kalıtsal kusurları listeye eklemeleri ve güncellemeleri gerektiği ifade edilebilir.