2017, Cilt 33, Sayı 3, Sayfa(lar) 163-166
Afyonkarahisar'da ev kırlangıcı Delichon urbica (Linnaeus, 1758) yuvalarında avrupa kırlangıç tahtakurusu Oeciacus hirundinis (Jenyns, 1839)'in yayılışı
Mustafa Köse1, Kürşat Kartal1, Mustafa Eser2, Bilal Dik3
1Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı. A.N. Sezer Kampüsü, Afyonkarahisar
2Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yunus Emre Kampüsü, Eskişehir
3Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı, Konya
Anahtar Sözcükler: Delichon urbica, Oeciacus hirundinis, Afyonkarahisar, Türkiye
Görüntülenme Sayısı:2233 - İndirilme Sayısı: 1139

Amaç: Bu araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi merkez kampüsü binalarında saçak altlarında bulunan ev kırlangıcı (Delichon urbica) yuvalarında yoğun olarak bulunan kırlangıç tahtakurularının enfestasyonundan sorumlu türün teşhisi ve yaygınlığını belirlemek için yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Afyon Kocatepe Üniversitesi merkez kampüsündeki binalarda bulunan D. urbica yuvaları muayene edildi. Tahtakuruları tür tespiti ve yaygınlık belirlenmesi için yuvalardan toplandı. Toplanan nimf ve erişkin tahtakuruları şeffaflandırıldı ve preparatlar hazırlandı, mikroskopta morfolojik özelliklerine göre teşhis edildi.

Bulgular: Bazı ev kırlangıcı yuvalarında Avrupa kırlangıç tahtakurusu (Oeciacus hirundinis) belirlenmiş ve Türkiye'de ilk defa rapor edilmiştir. Muayene edilen toplam 82 tane yuvadan 21 tanesinin (%25.60) tahtakuruları ile enfeste olduğu tespit edilmiştir. Ev kırlangıçlarının göç etmesi nedeniyle boş olan yuvalarda az sayıda erişkin tahtakurusu olduğu saptandı. Yuvalardan toplanan tahtakurusu sayısı en yüksek 75 ve en düşük 13 tane bulunmuştur. Yuvalardan toplanan erişkin dişi ve erkek tahtakurularının sayıları genellikle benzerdi (1:1-1.2:1). Tahtakurularının nimf dönemlerinin sayısının Haziran ve Temmuz aylarında, kırlangıçların birinci ve 2. kuluçka dönemlerinden sonrasında pik yaptığı görülmüştür. Kırlangıçların yuvaları terk edip göçe yöneldiği günlerde tahtakurularının yuvaların etrafında yüksek aktivite gösterdiği, binaların içlerine, duvar çatlak ve yarıklarına yöneldiği saptanmıştır.

Öneri: Bu durum, insanlar açısından risk teşkil etmektedir, zira bu tahtakurusu türünün insanlardan da kan emdiği bildirilmiştir. Kaşıntı, alerjik reaksiyonların yanında viral ve bakteriyel enfeksiyonları bulaştırma ihtimalleri vardır.