Amaç: Akrozomal enzimlerin seminal plazmaya sızıp sızmadığının belirlenmesi, suni tohumlama için sperma işlenmesi sırasında oluşan akrozom hasarının öncü bir göstergesi olabilir. Alfa-naftil asetat esteraz enzimi bu amaçla kullanılabilecek olan akrozomal enzimlerden biridir. Bu çalışmada, taze ve dondurup-çözdürülen boğa spermatozoonlarındaki alfa-naftil asetat esteraz enziminin pozitivite oranları ve lokalizasyonunun ışık mikroskobuyla belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada materyal olarak 7 boğadan alınan sperma örneği kullanıldı. Bu amaçla, taze ve dondurulup-çözdürülen sperma örneklerinden sürme frotiler hazırlandı. Bu frotilerde alfa-naftil asetat esteraz enzimi sitokimyasal metotla demonstre edildi. Hazırlanan preparatlar ışık mikroskobuyla incelenerek alfa-naftil-asetat esteraz pozitivite oranları, enzimin lokalizasyon ve dağılım tarzı belirlendi.

Bulgular: Alfa-naftil asetat esteraz enzimi pozitivitesi, spermatozoonun akrozomunda lokalize olan kırmızımsı-kahve renkli reaksiyon ürünü halinde gözlendi. Bazı hücrelerde enzimatik reaksiyon akrozom zarında dar bir band halinde gözlendi. Taze sperma örneklerinin alfa-naftil asetat esteraz pozitivitesinde belirgin bireysel farklılıklar gözlendi. Enzimatik reaksiyon, hücrelerin tamamında aynı şiddette değildi. Bazı hücrelerdeki reaksiyon nispeten daha zayıftı. Düşük spermatozoon vitalitesi ve motilitesi tesbit edilen taze sperma örneklerinin alfa-naftil asetat esteraz enzim pozitivitesi de düşüktü. Dondurup- çözme işlemi, örneklerin alfa-naftil asetat esteraz pozitivitesinde önemli düşüşe yol açtı.

Öneri: Akrozomal alfa-naftil asetat esteraz enzimi, boğa spermasının fertilite potansiyelinin ve dondurma işlemine uygunluğunun değerlendirilmesinde ve önemli bir parametre olarak dikkate alınabileceği sonucuna varılmıştır.