2020, Cilt 36, Sayı 5, Sayfa(lar) 106-117
Kedilerin Koronavirüs enfeksiyonu
Tuğçe Manolya Baş, Mutlu Sevinç, Mahmut Ok
Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Kedi, koronavirüs, fıpv, fecv, fip
Görüntülenme Sayısı:2851 - İndirilme Sayısı: 3174

Koronaviruslar (Coronaviruslar; CoV), insan ve hayvan sağlığını tehdit eden önemli patojenler arasındadır. İnsanlarda, bu virüslere bağlı öne çıkan hastalıklar, şiddetli akut solunum sendromu (SARS), Ortadoğu Solunum sendromu (MERS) ve günümüzde tüm dünyada pandemiye sebep olan SARS CoV- 2 (Covid-19)?dur. Feline enfeksiyöz peritonitis (FİP), evcil ve vahşi kedilerde, koronavirusler (FCoVs) tarafından sebep olunan öldürücü bir hastalıktır. FCoV?lerin; feline infeksiyöz peritonitis virüs (FIPV) ve feline enterik coronavirus (FECV) olarak bilinen 2 biyolojik tipi vardır. Kedi popülasyonlarının %90?nında FCoV?lere karşı antikor gelişmiş olmasına rağmen FCoV ile enfekte kedilerin sadece %5-10?nunda FİP gelişir. FİP?in patogenezi ile ilgili iki teori ileri sürülmektedir. Teorilerden birisi, kedi popülasyonları içerisinde virülent ve avirülent FCoV suşların birlikte bulunduğu hipotezi ve diğeri de ?in vivo mutasyon hipotezi? dir. Bu hipoteze göre apatojenik FCoV ile enfekte kedilerde, virüs genomunun spontan mutasyona uğramasıdır. Mutasyon sonucu virüs makrofajlarda sürekli replikasyon yeteneği kazanır ve bu durum, FİP?in patogenezisinde anahtar bir rol oynar. Klinik vakalarda, FİP?in antemortem teşhisi halen güçtür. Efüzyon bulunmayan vakalarda kesin teşhis, postmortem olarak ya da invaziv metodlarla konabilir. Hastalığın tedavisi palyatif tedavi ile sınırlıdır. Ancak son zamanlardaki tedavi protokolleri ile hayatta kalma süresi uzatılabilmektedir. Bu derleme, hastalığın patogenezi, uygun diagnostik metodlar, güncel protokolleri ve virüs hakkında multidisipliner bilgi sağlar.