Amaç: Bu araştırma ile, üreticilerin hayvan hayat sigortası (HHS) yaptırmama sebeplerinin belirlenmesinin yanı sıra bu duruma etkili faktörlerin belirlenmesi ve sigorta yaptırma oranının artırılmasına katkı sağlayacak çözüm önerilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın gereci Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından Afyonkarahisar, Aksaray, Ankara, Burdur, Karaman ve Konya illerinde küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık yapan işletmeler olarak belirlenmiştir. Ziyaret edilmesi hedeflenen asgari işletme sayısı ve bunun illere göre dağılımı Neyman tabakalı örnekleme yöntemine göre hesaplanmıştır. Araştırma kapsamında 252 adet işletmeden toplanan veri değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin analizinde, sürekli iki değişken arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Katsayısı ile parametrik test ön şartlarını sağlamadığı durumda ise Spearman Korelasyon Katsayısı ile değerlendirilmiştir. Kategorik veriler Fisher?s Exact Test ve Ki Kare testi ile analiz edilmiştir. Sigorta yaptırmama nedenlerinin belirlenebilmesi için elde edilen veriler açıklayıcı faktör analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Mesleki tecrübe itibariyle; 5 yıldan az bir mesleki tecrübeye sahip olunması, işletmelerde hastalıktan arilik belgesinin olması ve hayvancılık haricinde ek gelir kaynağı olan işletmeler de HHS yaptırma oranı artmaktadır. Üreticilerde eğitim seviyesinin düşük olması, HHS yaptırma eğilimini azaltmaktadır. Çalışma bulgularına göre, ilgili ölçeğin verilerinin faktör analizine uygun olduğu (p<0,05) ve genel olarak faktör analizi sonuçlarına göre ölçme aracının yapı geçerliliğinin sağlandığı söylenebilir. Faktör analizi sonucu geliştirilen HHS Tutum Ölçeğinde sorular 4 faktöre dağılmıştır. Faktörler sırası ile; Sigortadan Beklenti, Sigorta Farkındalığı, Prosedür ve İnanç, Finansal Faktörler ve Masraf olarak adlandırılmıştır.

Öneri: Üreticilerin HHS yaptırma oranlarının artırılmasının ilk şartı üreticilerin HHS konusunda sürekli bilgilendirilmesi gerekliliğidir. HHS yaptıran üreticilerin hasar tazmini dışında diğer hususlarda pozitif yönde bir takım ek destek ve teşviki, ilave puanlama, teşvik ödeme önceliği vb uygulamaların poliçe ve prim üretmede sisteme olumlu katkısının olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.