2021, Cilt 37, Sayı 2, Sayfa(lar) 109-120
Prof. Dr. Ahmet Noyan'ın hayatı ve akademik çalışmaları
Nigar Yerlikaya1, Özgül Küçükaslan2
1Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Ahmet Noyan, biyografi, fizyoloji, tıp tarihi, veteriner hekimliği tarihi
Görüntülenme Sayısı:1621 - İndirilme Sayısı: 400

Amaç: Bu çalışma, Türk Veteriner Hekimliğinin önemli yapı taşlarından olan fizyoloji alanının duayen akademisyenlerinden 103 yaşını dolduran meslek çınarımız Prof. Dr. Ahmet Noyan?ın hem bilimsel yaşam öyküsünü ortaya koymak hem de veteriner hekimliği biyografi arşivine katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Gereç ve Yöntem: Çalışmanın materyalini Prof. Dr. Ahmet Noyan'ın Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi arşivinde bulunan özlük dosyaları ve özel arşivinde olan orijinal dokümanlar oluşturmuştur. Konu ile ilgili eksik bilgiler yüz yüze röportaj yapılarak tamamlanmıştır. Belge analizi sonucunda elde edilen bilgiler retrospektif olarak değerlendirilerek yazıya aktarılmıştır. Arşiv belgelerinin künyeleri ve gerekli açıklamalar dipnotlarda belirtilmiştir.

Bulgular: Prof. Dr. Ahmet Noyan, YZE Veteriner Fakültesinden 1940 yılında mezun olmuş, fakültenin Fizyoloji Enstitüsünde 1943 yılında asistan olarak göreve başlamıştır. Lisansüstü eğitimini 1949 yılında ABD'de tamamladıktan sonra ülkesine dönen Noyan, 1951'de doçent, 1961'de profesör unvanı almış ve 1973'den itibaren Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji AD ve sonra Fen Fakültesi Biyoloji Bölümünde çalışmalarını sürdürmüştür. Meslek yaşamında 40 yılı aşkın sürede ulusal ve uluslararası alanda birçok bilimsel ve mesleki faaliyetlerde bulunan Noyan, 1984 yılında emekliye ayrılmıştır. Ülkemizde hayvan biyolojisinde radyoizotop araştırmalarına öncülük eden Noyan'ın alanında sıradışı bir başarı örneği olarak nitelendirilen "Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji" adlı dev eseri, 19 baskısı ile tıp ve veteriner hekimliği öğrencilerinin başucu kitapları arasına girmiştir. Bilimsel kimliğinin yanı sıra şiir ve resim sanatına da ilgi duyan Noyan; Türkiye?de günümüzde kullanılan veteriner hekimliğine ait meslek amblemini de tasarlayıp çizen kişi olarak tarihe geçmiştir.

Öneri: Veteriner hekimliği mesleğinde iz bırakan meslek büyüklerimizin biyografi çalışmaları veteriner hekimliği tarihi alanında yapılan çalışmalar arasında önemli bir yere sahiptir. Belli bir alanda emeği geçen, alana katkı sunan, diğer meslek büyüklerinin de biyografilerinin çalışılması genç meslektaşlara öncülük ederek motivasyon sağlayacağından, biyografi çalışmalarının lisans ve/veya lisansüstü derslerde müfredata eklenerek işlenmesi önerilebilir.