2004, Cilt 20, Sayı 1, Sayfa(lar) 103-110
YUMURTAYA VERİLEN AFLATOKSİN B1'İN TAVUK DALAĞININ EMBRİYONİK GELİŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: HİSTOLOJİK BULGULAR
Emrah Sur, İlhami Çelik
Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, KONYA
Anahtar Sözcükler: Tavuk Dalağı, Embriyonik Gelişim, Aflatoksin B1
Görüntülenme Sayısı:2423 - İndirilme Sayısı: 2561

Bu çalışmada, yumurtaya verilen aflatoksin B1 (AFB1)'in, tavuk dalağının embriyonik gelişimi üzerindeki etkileri histolojik yöntemlerle araştırıldı. Toplam 651 adet yumurta kontrol-1, kontrol-2, %30'luk etil alkol (ETOH), 5 ng/yumurta AFB1, 10 ng/yumurta AFBı, 20 ng/yumurta AFBı ve 40 ng/yumurta AFBı olmak üzere toplam 7 gruba ayrıldı. Test solüsyonları hava kamarası yoluyla ve inkübasyon öncesi enjekte edildi. Inkübasyonun 12,13,15 ve 18. günleri ile kuluçkadan çıkışın ilk gününde her gruptaki 6'şar hayvandan alınan dalak dokusu örnekleri %10'luk tamponlu formal şalinde tespit edildi. Takiben, rutin histolojik tekniklerle takipleri yapılarak parafinde bloktandılar. Bloklardan alınan 6 um kalınlığındaki kesitler üçlü boyama, retiküler iplik boyası ve Pappenheim'ın panoptik boyama yöntemleriyle boyandı. Işık mikroskobik incelemelerde, farklı dozlarda AFBı verilen gruplarda dalağın embriyonik gelişiminin, kontrollerden geri kaldığı, özellikle de beyaz pulpanın gelişiminin belirgin biçimde baskılanmış olduğu dikkati çekti. Kuluçkadan çıkışın ilk gününde 5 ve 10 ng/yumurta AFB1 gruplarına ait civcivlerin dalaklannın tam olarak gelişmemiş olduğu görüldü. Yumurtada bulunan AFB1'in, kanatlı lenfoid sisteminde çok önemli rolleri olan dalağın embriyonik gelişimini önemli derecede baskıladığı sonucuna varıldı.