Koyun pulmoner adenomatozisini (PA) makroskobik. histopatolojik ve silolojik yönden incelemek ve hastalığın klinik-patolojik tanı kriterlerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada, mezbahada kesilen 2630 koyunun akciğerleri incelendi ve bunların 102'sinde (%3.88) PA saptandı. Makroskobik lezyonlara daha çok kaudal loplarda olmak üzere. 74 olguda lobüler genişlikte. 28 olguda ise tüm akciğer loplarına dağılmış halde rastlandı. Lezyonlu bölgelerin kesit yüzünde değişen büyüklükte ve bazıları birleşmiş parlak gri-beyaz renkte nodüller saptandı. Histopatolojik incelemelerde alveol ve bronşiyol epıtellennde proliferasyon, bazen papiller üremeler ve bronşıyol tümenlerinde tümör kitleleri görüldü. İncelenen 102 PA olgusunun 6'sında (%5,88) mediyastinal lenf düğümlerinde metastaz saptandı. PA'li 102 koyunun 53'ünden klinik muayene sonucu 2-25 ml arasında değişen sputum alınabildi, Bu 53 olgunun sı-toıoıik ıncefemesı sonucu 26'sında tek veya gruplar halinde akcığerferdeki neoplastik hücrelere benzer hücreler saptandı, PA'li 102 akciğerden hazırlanan tuşe preparatlar ve bunların hepsinden alınan bronkoalveoler lavaj sıvısından hazırlanan sürme preparatlann sitolojik incelenmesinde tüm olgularda gruplar halinde, bazen de tek tümör hücreleri görüldü. Gerek bu preparatlarda gerekse sputumdakı tümör hücrelerinde bazen anızositozis, anizönükleozis ve tek tük mitotik figürlere rastlandı. Sonuç olarak, PA'in malignilesi düşük bir bronşiyoloalveoler karsinom olduğu, bronkoalveoler lavaj (BAL.) yönteminin PA'in tanısında kullanılabileceği, sputumun ise BAL yöntemine göre daha az güvenilir olduğu kanısına varıldı.