1998, Cilt 14, Sayı 1, Sayfa(lar) 097-105
DEVE MİDESİ ÜZERİNDE MAKROANATOMİK ARAŞTIRMALAR
Hasan Erden1, M. Kamil Öcal1, Necdet Güzel2, Erkut Kara1, İlknur Öğüt1
1ADÜ Veteriner Fakültesi, Anatomi Anabilim Dalı, AYDIN
2ADÜ Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, AYDIN
Anahtar Sözcükler: Deve, Mide, Glandular Keseler, Su Keseleri, Anatomi
Görüntülenme Sayısı:2751 - İndirilme Sayısı: 3402

Çalışma deve midesinin makroanatomik ayrıntılarını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirildi. On beş adet erişkin, sağlıklı deve midesi kullanıldı. Karın organları normal konumlarında tutularak, mide ile ilişkileri incelendi. Deve midesinin anatomik yapısı diğer ruminantlarla karşılaştırıldı ve farklılıkların fonksiyonel önemi tartışıldı. Deve midesinin diğer ruminanllarda olduğu gibi dört bölümden (rumen, reticulum, omasum, abomasum) oluşmasına karşın, yapı ve şekil bakımından oldukça farklı olduğu gözlendi. Yaklaşık 80 litre kapasiteye sahipti. Diaphragma'dan apertura pelvis cranialis'e kadar uzanmakta ve karın boşluğunun büyük kısmını işgal etmekteydi. Rumen biri nispeten küçük (saccus cranioventralis) ve diğeri büyük (saccus caudodorsalis) iki keseye ayrılmaktaydı. Saccus cranioventralis 'su kesesi' ya da glandular kese' adı verilen keseler ve glandular kese içermeyen bölgeden oluşmaktaydı. İçten bakıldığında. glandular keseler uzunlamasına bandlar aracılığıyla daha küçük bölümlere ayrılmakta ve bu bölümlerin çoğu da enine bandlar aracılığıyla yeniden alt bölümlere ayrılmaktaydı. Bu durum ona bal peteği görünümünü vermekteydi. Papillae ruminis yoktu. Reticulum armut şeklinde bir organ olup, diğer ruminantlarınkinden farklıydı. Mukozası, muskuler bandlar aracılığıyla birbirlerinden ayrılan cepler, her bir cep de alt bölümler şekillendirmekteydi ve çok küçük yuvarlak pa-pilla'larla kaplıydı. Bir devenin reticulum'unda alyans şekli ve büyüklüğünde metal bir halka tesbit edildi. Omasum uzun bir kalınbarsak şeklindeydi ve diğer ruminantlarınkinden çok farklıydı. Mukozası 550-60 kadar büklüm içermekte ve bunlar ona yapraklı bir görünüm vermekteydi. Abomasum içten fundus abomasi ve pars pylorica'ya ayrılmaktaydı.