Amaç: Çalışmanın amacı düşük düzeyde fosfor içeren rasyonlarla beslenen broylerlere fitaz ve vitamin D ilavesi yapılmasının performans ve kemik mineralizasyonu üzerindeki etkinliğinin belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada toplam 240 adet günlük yaşta civciv, her birinde 10 adet civciv bulunan 3 tekerrürlü 8 gruba ayrıldı (A, B, C, D, E, F, G ve H). Grup A içerisinde normal oranda fosfor bulunan temel rasyonla beslendi (Kontrol), Grup B inorganik fosfor ve fitaz ilavesi yapılmayan rasyonla beslendi (Negatif kontrol). Grup C, D ve E'nin rasyonları ise sırasıyla yalnızca 3 düzeyde fitaz içerirken (250, 500, 750 fitaz birimi (FTU)/kg yem); F, G ve H grupları yine sırasıyla 3 düzeyde fitazın yanı sıra (250, 500, 750 FTU/kg yem), vitamin D3'ü (4000, 5000, 6000 IU/kg yem) de içerdi.

Bulgular: Çalışmada fitaz ve vitamin D3 ilave edilen gruplarda (özellikle, 500 FTU/kg fitaz + 5000 IU/kg vitamin D3 ilave edilen grup) A ve B gruplarından daha fazla canlı ağırlık artışı, karkas randımanı, sternum ile bacak uzunlukları, ayak ve tibia kül yüzdesi ile kalsiyum ve fosfor düzeyi belirlenirken (P<0.05); yemden yararlanma oranının bu gruplarda geliştiği (P<0.05) tespit edildi. Fitaz ve vitamin D3 ilavesinde 500 FTU/kg + 5000 IU/kg düzeyinin, maliyet/kg canlı ağırlık açısından bakıldığında 250 ve 750 FTU/kg düzeylerine göre daha ekonomik olduğu belirlendi.

Öneri: Düşük fosfor içeren rasyonlara 500 FTU/kg fitaz + 5000 IU/kg vitamin D3 ilavesinin broylerlerde büyüme performansı, karkas ağırlığı ve kemik mineralizasyonunu geliştirdiği ifade edilebilir.