Amaç: Bu çalışma Türkiye?de üretilen ve analizi yapılmış olan kuru otlarının protein ve lif düzeylerine göre kalitelerinin belirlenmesi ve yem tablolarında kullanılması amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada 210 adet yonca kuru otuna ait analiz değerleri kullanılmıştır.

Bulgular: Kuru maddedeki ham protein (HP) düzeyleri %8,79 ile 22,96 arasında, ortalama %16,83, ortalama nötral deterjan lif (NDF) düzeyi %47,25 (%28,39-69,30), asit deterjan lif (ADF) düzeyi %37,01 (%22,76-52,57) olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre 6 kalite sınıfı oluşturulmuş, %21?in üzerinde HP içeren yonca kuru otu 1. kalite olarak kabul edilmiştir. 2. kalitede %19-21, 3. kalitede %17- 19, 4. kalitede %15-17, 5. kalitede %13-15, 6. kalitede <%13 HP içeren yoncalar gruplandırılmıştır. Örneklerin yaklaşık %23?ünün 3. kalitede, % 26?sının 4. kalitede, % 19?unun 5. kalitede, sadece %9,5?unun 1. kalitede olduğu görülmüştür. HP ile NDF ve ADF düzeyleri arasındaki ilişkiler incelendiğinde, kalite sınıflandırmasında ADF (r=-0,67)?nin kullanılmasının daha uygun olacağı belirlenmiştir. Kalite gruplandırmasında 1?den 6?ya sınıflarda ADF için <%28, %28- 32, %32-37, %37-41, %41-46 ve >%46 olması uygun bulunmuştur. Tüm örneklerin ortalama protein, enerji, lif düzeylerine bakıldığında, yoncaların 4. kalitede olduğu belirlenmiştir.

Öneri: Ülkemizde daha bol yapraklı yoncaların üretilmesi, kurutma yönteminin tekrar gözden geçirilmesi ve yaprak kaybının azaltılması üzerinde durulmalıdır.