Amaç: Bu araştırma sıklık stresi altındaki broylerlerde rasyona farklı düzeylerde organik ve inorganik manganez (Mn) ilave edilmesinin performans, karkas ve kan parametreleri üzerine etkilerinin incelenmesi amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Araştırmada toplam 1000 adet günlük yaşta broyler civciv her biri 100 civcivden oluşan 1 kontrol ve 9 deneme grubuna ayrıldı. Kontrol grubu temel rasyonla, deneme grupları ise temel rasyona sırasıyla 6.25, 12.5 ve 25 mg/kg düzeylerinde organik Mn (Mn-metiyonin), 12.5, 25 ve 50 mg/kg inorganik Mn (Mn-oksit), 3.125 + 6.25, 6.25 + 12.5 ve 12.5 + 25 mg/kg organik + inorganik Mn (Mn-metiyonin+Mn-oksit) ilave edilerek beslendi.

Bulgular: Araştırmada yaşama gücünün organik ve inorganik Mn ilavesi ile 29-49 ve 0-49 günlük dönemlerde arttığı belirlendi (P<0.001). Canlı ağırlık artışının 15. güne kadar 3.125 + 6.25 mg/ kg Mn-metiyonin + Mn-oksit grubunda arttığı bulundu (P<0.05). Relatif dalak ağırlığının 49. gün yemlerine 12.5 mg/kg Mn-metiyonin ve 6.25 + 12.5 mg/kg Mn-metiyonin + Mn-oksit gruplarında diğer gruplardan daha yüksek olduğu (P<0.05), 6.25 mg/kg + 12.5 mg/ kg Mn-metiyonin + Mn-oksit grubunda abdominal yağ miktarının kontrol grubuna göre daha düşük olduğu (P<0.05) bulundu. Heterofil/ lenfosit oranının ise Mn-metiyonin grupları ile 25, 50 mg/kg Mn-oksit ve 3.125 Mn-metiyonin + 6.25 mg/kg Mn-oksit karışımı eklenen gruplarda 49. gün düşük olduğu bulundu (P<0.05).

Öneri: Barındırma stresinde bulunan broyler piliçlerde 12.5 mg/kg organik Mn ile 3.125 + 6.25 mg/kg ve 6.25 + 12.5 mg/kg organik ve inorganik Mn karışımı ilave edilmiş yemlerle beslenmesinin performans, yaşama gücü ve stres yanıtı üzerine olumlu etkiler oluşturduğu kanaatine varıldı.