2020, Cilt 36, Sayı 5, Sayfa(lar) 001-010
SARS-CoV-2 orijini, coronavirusların tarihi, bugünü ve gelecek durumu
Murat Kaplan
Bornova Veterinary Control Institute, Virology Department, Izmir, Turkey
Anahtar Sözcükler: Coronavirüsler, COVID-19, HCoVs, pandemi, SARS-CoV-2
Görüntülenme Sayısı:2242 - İndirilme Sayısı: 917

Coronavirüsler (CoVs), 2002 yılına kadar insanlarda genellikle soğuk algınlığı ve bazen de zatürre semptomlarına neden olmuşlardır. Ancak 2002 yılından sonra Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu (SARS) ve Orta Doğu Solunum Yolu Sendromu (MERS) gibi yüksek mortaliteli enfeksiyonlar ile ilişkili yüksek virülentli CoV'ler ortaya çıkmaya başlamıştır ve son olarak Aralık 2019'da ise Çin'de zatürre semptomları ile karakterize yeni bir hastalığın (COVID-19) ortaya çıkmasına sebep olmuşlardır. COVID-19, kısa sürede yayılarak tüm dünyayı etkilemiş ve tüm dikkatleri üzerine çekmiştir. Salgının kontrol altına alnması amacıyla sıkı karantina önlemlerinin yanısıra kişisel hijyen ve sosyal mesafenin korunması ve kişisel koruyucu ekipman kullanımı ana kural olarak benimsenmiştir. Ayrıca hızlı test kitleri, aşı ve antiviral ilaç çalışmaları hız kazanmıştır. COVID-19 pandemisinin ne zaman biteceği belirsizliğini korumakla beraber, pandemiden elde edilen kazanımlar bir bütün olarak düşünüldüğünde; kazanılan deneyimlerin hastalığın insidansını azalttığı ve belki de pandeminin sona ermesine yardımcı olacağı ve gelecekte olası hafif veya ciddi salgınların kontrolü üzerinde büyük bir etkiye sahip olacağı açıktır. Ayrıca, hayvan orijinli CoV?ların tekrarlayan periyotlarla insanlarda ortaya çıkması ve büyük salgınlara yol açması, veteriner ve beşeri hekimliğin birlikte hareket etmesi bağlamında TEK SAĞLIK konseptinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Bu derlemenin amacı, tüm dünyanın artık farkında olduğu koronavirüslerin kökeni ve tarihini aktarmanın yanı sıra, CoV'ların mevcut durumunu aydınlatmak ve bir sonraki olası CoVs salgını veya pandemisine hazır olmak amacıyla, CoV'ların gelecekteki olası etkilerini değerlendirmektir.