Amaç: Bu çalışmamın amacı biyorisk analizi yaparak SARS-CoV-2 virüsü kaynaklı laboratuvar egzoz hava tahliyesine ait biyogüvenlik risklerini COVID-19 pandemisine karşı aşı geliştirilen biyogüvenlik seviye-3 laboratuvarında azaltmaktır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada COVID-19 pandemisine karşı mücadelede spesifik laboratuvar çalışmaları için kullanımı hedeflenen biyogüvelik-3 seviyesinde yüksek güvenlikli laboratuvarın altyapısı ve organizasyonu risk değerlendirmesi için seçilmiştir. Risk değerlendirme matrisi ile yüksek güvenlikli laboratuvarlarda kritik bir öneme sahip ısıtma-ventilasyon-havalandırma sisteminin ilişkili alt bileşeni laboratuvar egzoz havasının tahliye prosedürü risk analizi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Risk analizi sonrası risk azaltma stratejisi olarak biyogüvenlik-3 seviye laboratuvarın egzoz havasının, tahliyesi öncesi hava kanallarında 90 C° sıcaklığa maruz bırakılması belirlenmiştir. Çalışmada belirlenen proses uygulamaya alınarak egzoz havasının yüksek verimlilikteki partikül hava filtreleri aracılığıyla filtrasyonu ile tahliyesi öncesinde ilave bir biyogüvenlik bariyeri oluşturmuştur. Söz konusu yeni oluşturulan biyogüvenlik bariyeri, çalışmaya ait biyolojik riski düşürerek laboratuvar için daha güvenli bir çalışma ortamı sağlamıştır. Laboratuvar ile çevre arasında ise yeni ve ekstra bir biyogüvenlik önlemi oluşturularak mevcut biyogüvenlik statüsü güçlendirilmiştir. İlave alınan risk azaltma önlemi sonrası yenilenen risk değerlendirmesine göre nihai risk kabul edilebilir seviyeye düşürülmüştür.

Öneri: Yüksek güvenlikli laboratuvarda başarılı biyogüvenlik sistemleri için tesise ve uygulamalara spesifik risk değerlendirilmelerinin yapılması zaruridir. Çalışmada gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçlarına göre laboratuvarın özellikle pandemi döneminde riskten kaçınan bir yaklaşım ile ilave risk azaltma yollarını tercih etmeleri biyogüvenlik konusunda tesise fayda sunacaktır.