2022, Cilt 38, Sayı 2, Sayfa(lar) 090-100
Yumurta sarısına enjekte edilen bisfenol A' nın tavuklarda iskelet kası gelişimi üzerindeki etkileri
Yasemin Öznurlu, Tuğba Özaydın, Emrah Sur, Tansu Kuşat
Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Histoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Bisfenol A, PCNA, iskelet kası, embriyonik gelişim
Görüntülenme Sayısı:917 - İndirilme Sayısı: 447

Amaç: Bu çalışmada, yumurtaya verilen farklı dozlarda BPA?nın iskelet kası gelişimi üzerindeki etkilerinin histolojik metotlarla belirlenmesi amaçlanmaktadır.

Gereç ve Yöntem: Isa Brown ırkı sağlıklı ticari anaçlardan elde edilen 310 adet döllü tavuk yumurtası kontrol, taşıyıcı, 50,100 ve 250 ?g/yumurta olmak üzere 5 gruba ayrıldı. Test solüsyonları inkübasyon öncesi yumurta sarısına enjekte edildi. Kuluçkanın 13, 18 ve 21. günlerinde, her gruptan 10 canlı embriyo elde edilinceye kadar rastgele yumurta seçilerek açıldı. Embriyolardan alınan iskelet kası (musculus fibularis longus, musculus sternocoracoideus pectoralis) doku örnekleri %10'luk formol solüsyonunda tespit edildi ve rutin histolojik tekniklerle işlenerek parafinde bloklandı. Kesitler Crossmon?un üçlü boyama yöntemi ile boyandı. PCNA (Proliferating cell nuclear antigen) reaktivitesi ise immünohistokimyasal yöntemle belirlendi.

Bulgular: Kas gelişiminin BPA uygulanan gruplarda geri kaldığı ve PCNA pozitif hücre sayısının da daha yüksek olduğu dikkati çekti (p<0.05). Söz konusu bu gruplarda enine bandlaşmanın çok zayıf olduğu ve miyotüp organizasyonunun ise henüz tamamlanmadığı gözlendi.

Öneri: BPA'nın iskelet kası dokusunun gelişimi üzerindeki olumsuz etkilerinin ileride hayvanlardan beklenen bazı performans parametrelerinde düşüşe neden olabileceği sonucuna varılmıştır.