2022, Cilt 38, Sayı 3, Sayfa(lar) 150-158
Doksorubisin uygulanan ratlarda timokinon ve resveratrolün karaciğer üzerine etkilerinin histopatolojik olarak değerlendirilmesi
Mehmet Burak Ates1, Ozgur Ozdemir1, Ali Erdem Ozturk2, Mustafa Numan Bucak3, Aysegul Bulut1
1Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Konya, Turkey
2Erciyes University, Veterinary Faculty, Department of Reproduction and Artificial Insemination, Kayseri, Turkey
3Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Reproduction and Artificial Insemination, Konya, Turkey
Anahtar Sözcükler: Karaciğer, histopatoloji, doksurubisin, timokinon, resveratrol
Görüntülenme Sayısı:900 - İndirilme Sayısı: 403

Amaç: Ratlarda doksurubisin kaynaklı hepatotoksisite üzerine farklı dozlardaki timokinon ve resveratrolün (5 and 20 mg/kg) etkilerinin patolojik olarak değerlendirilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada 80 erkek Wistar Albino rat kullanıldı. Hayvanlar, kontrol (C, Fizyolojik tuzlu su, PO); doksorubisin (Fizyolojik tuzlu su, PO ve 10. günde 15mg/kg Dox, IP); Timokinon-5 (TQ-5, 5 mg/kg TQ, PO); TQ-20 (20 mg/kg TQ, PO); Resveratrol-5 (5 mg/kg Res, PO, günaşırı); Res-20 (20 mg/kg Res, PO); Dox+TQ-5; Dox+TQ-20; Dox+Res-5 ve Dox+Res-20 olmak üzere 10 gruba ayrıldı. 21 günlük deneme sonunda gruplardan rastgele 6 denek seçildi. Vücut ağırlığı tartıldıktan sonra, ötenazi uygulanan ratların karaciğerleri diseke edildi ve tartıldı. Karaciğer örneklerine rutin doku işleme işlemleri uygulandı. Mikroskobik olarak, hepatositlerde dejenerasyon, nekroz/apoptoz, safra kanalı hiperplazisi, disosiasyon, konjesyon, karyomegali, mononükleer hücre infiltrasyonu, çift çekirdekli hepatosit ve mitoz yönünden incelenerek her bir vaka için karaciğer total lezyon skoru hesaplandı.

Bulgular: Dox uygulaması relatif karaciğer ağırlığını arttırırken, TQ ve Res gruplarında Dox kaynaklı artış önlendi (p<0.05). Dox ile artan karaciğer total lezyon skorunun TQ ve Res gruplarında daha düşük olduğu gösterildi (p<0.05). Ancak Dox+TQ-5, Dox+TQ-20 ve Dox+Res-20 grupları nekroz/apoptozda düzelme saptanmadı.

Öneri: TQ ve Res (5 ve 20 mg/kg), Dox tarafından indüklenen total karaciğer lezyon skorunu azalttı. TQ ve Res, dejenerasyon ve inflamasyonu azaltmasına rağmen, anahtar kriterlerden biri olan nekroz/apoptoz üzerindeki zayıf koruyucu etkileri, kontrolsüz kullanımları için sınırlayıcı bir neden olarak kabul edildi.