2022, Cilt 38, Sayı 4, Sayfa(lar) 214-224
Köpeklerin ince ve kalın bağırsak lezyonlarında çoklu etiyolojilerin tespiti ve patolojik değişikliklerin incelenmesi ve karşılaştırılması
Ozgur Kanat1, Mustafa Ortatatli2
1Necmettin Erbakan University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Konya, Turkey
2Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Konya, Turkey
Anahtar Sözcükler: Hastalıklar, immunohistokimya, ince ve kalın bağırsak, köpek, patoloji
Görüntülenme Sayısı:722 - İndirilme Sayısı: 345

Amaç: Bu çalışma, köpeklerin bağırsaklarında meydana gelen patolojik değişiklikleri araştırmak, yaygınlıklarını tespit etmek ve ölüm nedeni olarak rollerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: 100 ölü sokak köpeğin bağırsakları makroskopik, histopatolojik, mikrobiyolojik ve parazitik olarak incelendi. Parvovirüs ve distemper hastalıkları için immünohistokimyasal boyamalar da yapıldı.

Bulgular: Köpeklerin 61'inde kanama, 8'inde ülser, 36'sında parazit, 14'ünde invaginasyon ve 2'sinde yabancı cisim tespit edildi. Mikroskobik olarak epitellerde dejenerasyon, nekroz ve deskuamasyon, bakteri kolonileri, propriyada hiperemi, kanama, fibrozis ve yangısal hücre infiltrasyonları, kriptlerde dejenerasyon, dilatasyon, hiperplazi, lenfoid dokuda boşalma gibi histopatolojik bulgular gözlendi ve her birinin şiddeti skorlandı. 100 köpekten 90'ında köpek parvovirüs pozitif IHC reaksiyonu ve 27 köpekte de distemper virüsü pozitif reaksiyonu bulundu. Mikrobiyolojik olarak 58 köpekte Campylobacter spp., E. coli, Enterococcus spp., Streptococcus spp. belirlendi. Histopatolojik olarak; sırasıyla 29 akut, 51 kronik, 15 lenfositik ve plazmasitik enteritis; kalın bağırsaklarda 5 akut, 10 kronik, 6 diffuz ve 20 idiopatik mukozal kolitis tanımlandı.

Öneri: Köpeklerde, başta Parvoviral enteritis olmak üzere sindirim kanalı hastalıkları ve lezyonlarının birinci derecede ölüm sebebi olduğu ortaya konuldu. Genelde miks enfeksiyonların görüldüğü, sekonder etkenlerin enfeksiyona katılma dönemlerine göre lezyonların arttığı veya primer lezyonların maskelenmiş olduğu dikkati çekti.