2023, Cilt 39, Sayı 4, Sayfa(lar) 171-176
Kırıkkale Yöresi Arılarında Nosema apis ve Nosema ceranae'nin Multiplex PCR ile Araştırılması
Meral Aydenizoz1, Ali Can Yorulmaz2
1Kırıkkale University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Parasitology, Kırıkkale, Türkiye
2Yahşihan District Directorate of Agriculture and Forestry, Kırıkkale, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Apis mellifera, Multiplex PCR, N. apis, N. ceranae, Kırıkkale
Görüntülenme Sayısı:706 - İndirilme Sayısı: 183

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Kırıkkale yöresindeki bal arılarında Nosemosis varlığının ve yaygınlığının Multiplex PCR ile belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Kırıkkale İl Merkezi, Bahşili, Balışeyh, Keskin, Sulakyurt ve Yahşihan ilçelerinde bulunan 52 adet arılıktan numuneler alınmıştır. Her 5 koloniden toplanan 10 arının göğüs ve karın kısımları diseke edilerek porselen havanda steril fizyolojik su ile ezildi. Nosema sporları içeren numuneler Safranin ile boyandı ve aynı numunelere tür teşhisi için multipleks PCR uygulandı.

Bulgular: Nosema spp. sporları, 52 arılığın 12'sinde (%23,07) mikroskobik olarak gözlenmiştir. Pozitif örnekler arasında en yüksek oran %57,14 ile Balışeyh ilçesinde bulundu. Balışeyh ilçesini %33,33 ile Delice ilçesi ve %23,07 ile Kırıkkale/Merkez ilçesi izlemektedir. Bahşili, Keskin, Sulakyurt ve Yahşihan ilçelerinden alınan örneklerde Nosema sporlarına rastlanmadı. Genel olarak ilçelerin enfeksiyon oranları Merkez (%5,76), Balışeyh (%7,69), Delice (%9,61) olarak belirlendi. Tüm pozitif örnekler multipleks PCR ile N. ceranae olarak tespit edildi.

Öneri: Bu Kırıkkale yöresi bal arılarında Nosemosis varlığı, yaygınlığı ve etiyolojik ajanı olan N. ceranae'nin belirlendiği ilk çalışmadır. Bu çalışmada elde edilen veriler doğrultusunda bölgedeki arı kayıplarında Nosemosisin mutlaka göz önünde bulundurulması ve arıcıların konu hakkında bilinçlendirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.