2024, Cilt 40, Sayı 3, Sayfa(lar) 123-130
Nigella sativa'nın Deneysel Akrilamid Uygulanan Ratlarda Antioksidan Sistem ve Bazı Sitokin Düzeyleri Üzerindeki Koruyucu Etkisi
Mehmet Ozsan1, Tufan Kececi2
1Niğde Ömer Halisdemir University, Faculty of Medicine, Physiology Department, 51240 Niğde, Türkiye
2Selcuk University, Faculty of Veterinary Medicine, Physiology Department, 42003, Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Akrilamid, İnflamasyon, N. sativa, Oksidatif Stres, Sitokinler
Görüntülenme Sayısı:193 - İndirilme Sayısı: 61

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Nigella Sativa'nın (N. sativa) akrilamidin genotoksik, kanserojen ve nörotoksik etkilerine karşı potansiyel koruyucu özelliklerini araştırmaktır. N. sativa, çevresel toksinlerin zararlı etkilerine karşı koyabilen güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleri ile bilinir. Araştırmada, N. sativa'nın antioksidan sistem ve proinflamatuar sitokinler üzerindeki etkisi ve çeşitli sistemlere zararlı etkileri bilinen bir madde olan akrilamid'e maruz kalan sıçanlarda terapötik potansiyeli araştırılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Toplamda 32 sağlıklı yetişkin erkek sıçan kullanıldı ve dört ayrı gruba ayrıldı: kontrol, akrilamid, N. sativa ve akrilamid + N. sativa grupları. Akrilamid (40 mg/kg/gün) ve N. sativa yağı (10 mg/kg/gün) 15 gün boyunca ağızdan verildi. IL-1, IL-6, IL-10, SOD, glutatyon, malondialdehid ve TNF-? seviyeleri analiz edildi.

Bulgular: Akrilamid grubunda, diğer gruplara kıyasla MDA seviyelerinde oksidatif stresi gösteren önemli bir artış gözlendi (P < 0.05). Ayrıca, GSH ve SOD seviyeleri akrilamid grubunda anlamlı derecede düşüktü (P < 0.05). Buna karşılık, N. sativa ile tedavi edilen deneysel grup, akrilamid grubuna kıyasla malondialdehid seviyelerinde yaklaşık %30 azalma ve glutatyon ve süperoksit dismutaz seviyelerinde sırasıyla yaklaşık %40 ve %60 iyileşme gösterdi, bu da akrilamid toksisitesine karşı önemli bir koruyucu etkiyi işaret ediyordu (P < 0.05). Akrilamid grubunda ayrıca pro-inflamatuar sitokinlerin (TNF-?, IL-6, IL-1) yükselmiş seviyelerini ve anti-inflamatuar sitokin (IL-10) seviyelerinin düşük olduğu gözlendi (P < 0.05). N. sativa?nın antienflamatuvar etkisinin bir göstergesi olarak N. sativa grubunda, TNF-?, IL-6 ve IL-1 seviyeleri anlamlı derecede azaldı (P < 0.05).

Öneri: Çalışma bulguları N. sativa?nın akrilamidin neden olduğu oksidatif stres ve inflamasyonu hafifletebileceğini göstermektedir. N sativa'nın, ACR tarafından değiştirilen MDA seviyelerindeki artışı önemli ölçüde iyileştirdiği ve antioksidan seviyelerini artırdığı ve ACR tarafından indüklenen IL-1 seviyelerindeki değişiklikleri kısmen hafiflettiği görülmektedir. Bu sonuçlar, N. sativa'nın akrilamidin zararlı etkilerini hafifletmede potansiyel faydaları olabileceğini öne sürmektedir.