Amaç: Bu çalışmada formaldehit tespitinin böbrek morfometrisine etkisi ile böbreği oluşturan yapıların hacim ölçümlerinin ve ilgili yapıların böbrek içerisindeki hacimsel oranlarının Cavalieri prensibi kullanarak değerlendirilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada 9 adet sağlıklı erkek Yeni Zelanda beyaz tavşanına ait böbrekler kullanıldı. Taze böbreklere ait ağırlık verileri elde edildikten sonra craniocaudal uzunluk, dorsoventral ve mediolateral çap ölçümleri dijital kumpas yardımı ile yapıldı. Her bir böbreğe ait hacim ölçümleri Arşimed prensibi ile gerçekleştirildi. Bu işlemlerden sonra taze böbrekler %10 formol içeren kaplarda 15 gün süre ile tespit edildi. Tespit edilen böbrekler üzerinde taze böbreklerde yapılan ölçüm işlemleri tekrarlandı ve böbreği oluşturan yapıların (korteks, medulla ve pelvis renalis) hacimleri Cavalieri prensibi ile hesaplandı.

Bulgular: Taze (15.8±0.26 mm) ve tespit edilmiş (14.8±0.32 mm) sağ böbreklere ait dorsoventral çap değerleri arasında istatistiki olarak önemli fark tespit edildi (p<0.05). Sol ve sağ böbreğe ait rölatif organ ağırlıkları sırası ile %0.38±0.02 ve %0.38±0.01 olarak belirlendi. Formol ile tespit sonrası sol ve sağ böbrek ağırlıklarının sırası ile %7.33 ve %7.56 oranında arttığı görüldü. Tespit sonrası hacim değerlerinde ağırlık artışına paralel olarak sol böbrekte %7.13 (p<0.05), sağ böbrekte ise %3.34 (p>0.05) oranında artış olduğu tespit edildi.

Öneri: Taze ve formol ile tespit edilmiş böbreklere ait elde edilen morfometrik verilerin gelecekte invaziv ve noninvaziv metotların kullanıldığı böbrek hastalıkları üzerinde yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünüldü.