2020, Cilt 36, Sayı 5, Sayfa(lar) 099-105 | |
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ] | |
Hayvan Coronavirusları, türler arası geçiş ve zoonotik potansiyelleri | |
Seval Bilge Dağalp1, İlker Şahinkesen1, Ali Rıza Babaoğlu2, Fırat Doğan3, Enes Arda Arslan4 | |
1Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 4Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Ankara, Türkiye |
|
Anahtar Kelimeler: Coronavirus, COVID-19, SARS-CoV-2, yarasa, zoonoz | |
Özet | |
Coronaviruslar (CoV) insan ve omurgalıların önemli patojenleri
olarak bilinmektedir. Bu viruslar insan, hayvan, kuş, yarasa, fare ve
birçok yaban hayvanında solunum, gastrointestinal ve merkezi sinir
sistemi enfeksiyonları oluşturabilmektedir. İnsan CoV enfeksiyonları
öncelikle üst solunum yolları ve gastrointestinal sistemi etkilemektedir.
Klinik semptomlar hafif soğuk algınlığı benzeri tablodan,
daha şiddetli bronşit ve pnömoni gibi akciğer ilişkili formlara kadar
değişmektedir. İki bin iki yılında SARS ve 2012?de MERS salgınlarından
sonra CoV?ların hayvanlardan insanlara (zoonotik CoV?ler)
bulaşma olasılığı kanıtlanmıştır. Aralık 2019?da ise Çin?in Wuhan
kentinde başlayan ve nedeni bilinmeyen bir pnömoni salgını dünya
çapında bir yayılım göstermiştir. Ocak 2020?de Dünya Sağlık Örgütü
(WHO) tarafından bu virus yeni tip Coronavirus 2019 (nCoV-19)
olarak tanımlanmış ve Şubat 2020?de Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
bu salgını küresel acil durum ilan ederek coronavirus hastalığı 2019
(COVID-19) olarak açıklamıştır. Bu salgında dünya genelinde her
gün binlerce ağır hasta spesifik antiviral tedavi eksikliği ve klinik
tedavi yetersizliği nedeniyle hayatını kaybetmektedir. CoV?lerin son
yıllarda yüksek orandaki nükleotid değişimi ve rekombinasyonu büyük
ölçüde populasyon, kentleşme ve modern tarım ve hayvancılık
uygulamaları gibi faktörler nedeniyle hızlanmaktadır. Bu faktörler,
türler arası karışımı ve tür bariyerlerinin geçişini kolaylaştırmış ve
CoV?lerin genomik rekombinasyonuna yol açmıştır. Viral zoonoz enfeksiyonları
önlemenin etkili yolu, ?tek sağlık? kavramını dikkate alarak
doğal rezervuarlar ve insanlar arasındaki engelleri korumaktır. |
|
[ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ] |